Инклюзивті білім беру

Жалпы ұсыныстар

               Оқытушы ерекше білім беру қажеттіліктерібар баланың өз қабілеттеріне деген сенімділігін үнемі сақтап отыруы керек, оқушыға біраз күш-жігермен субъективті жетістік тәжірибесін беру керек. Тапсырмалардың күрделілігі баланың мүмкіндіктеріне сәйкес біртіндеп артуы керек.

               Шұғыл араласуды талап етудің қажеті жоқ. Әрбір сабақта ұйымдастыру сәтін енгізу міндетті болып табылады, өйткені студенттердің бұл санаты алдыңғы әрекеттен әрең ауысады.

               Баланы күтпеген сұрақ пен тез жауап беретін жағдайға қоюдың қажеті жоқ, оны ойлануға біраз уақыт беріңіз.

               Шектеулі уақыт аралығында меңгеру үшін үлкен және күрделі материал беру ұсынылмайды, оны жеке бөліктерге бөліп, біртіндеп беру керек.

               Баладан қатені дереу түзетуді сұрамаңыз, одан біраз уақыттан кейін жауап беруін сұраған дұрыс.

               Тапсырманы орындау кезінде студенттің назарын кез келген толықтырулармен, нақтылаулармен, нұсқаулармен алаңдатуға болмайды, өйткені бұл топтағы студенттері үшін ауысу процесі өте төмен.

               Сабақта көрнекілік тіректерді (суреттер, схемалар, кестелер) қолдана отырып, оқу іс-әрекетін жеңілдетуге тырысыңыз, бірақ көп қатыспаңыз, өйткені қабылдау көлемі азаяды.

               Барлық анализаторлардың жұмысын белсендіріңіз (қимыл, көру, есту, кинестетикалық).Оқушылар тыңдап, көріп, сөйлеу керек.

               Өзін-өзі бақылауды дамыту керек, өз бойындағы және жолдастарының арасындағы қателерді өз бетінше табуға мүмкіндік беру керек, бірақ оны ойын әдістерін қолдана отырып, әдептілікпен жасау керек.

               Маңыздысы-жылдамдық пен орындалған жұмыстың саны емес, қарапайым тапсырмаларды мұқият және дұрыс орындау.

               Оқытушы  балалардың даму ерекшеліктерін ұмытпауы керек, шамадан тыс жұмыс істеудің алдын алу үшін қысқа мерзімді демалуға мүмкіндік беруі, сабаққа динамикалық үзілістерді біркелкі енгізуді жүзеге асыруы керек (10 минуттан кейін). Сабақта екіден артық жаңа ұғымдарды оқытудың қажеті жоқЖұмыста механикалық ғана емес, мағыналы жадыны да белсендіруге тырысыңыз.Мақтау, жарыстар, белгілер, фишкалар, жапсырмалар және т. б. қолдану керек.

               Сабақта немесе сыныпта ең жайлы атмосфераны жасаңыз, мейірімділік атмосферасын сақтаңыз.

               Оқу материалын беру қарқыны тыныш, біркелкі, баяу, негізгі ойларды бірнеше рет қайталаумен болуы керек.

               Барлық іс-әрекеттер мен әдістер ЕББҚ бар балалардың мүмкіндіктеріне және олардың ерекшеліктеріне сәйкес келуі керек.Балалар қанағаттану сезімін және өз қабілеттеріне деген сенімділік сезімін сезінуі керек.

               Жалпы білім беру циклінің сабақтарында да, практикалық сабақтар мен арнайы пәндер сабақтарында да әрбір адамға жеке көзқарасты жүзеге асыру қажет, тиянақтылығы және дұрыс орындалуы маңызды.

Тәрбие жұмысының шеңберінде, 2020 жылдың қараша айында «Красный Яр ауылы, агротехникалық колледжі» МКҚК психологі ата-аналар қауымына «Колледжде ЕБҚҚ бар студенттердің психологиялық бейімделуіне және әлеуметтенуіне жағдай жасау» тақырыбында слайд-дәріс оқыды.

Бірінші кезекте, ата-аналарға колледждегі 1 курс студенттерін әлеуметтендіру және бейімделу процесінің мәні туралы түсінік берілді. 2016 жылы колледж базасында құрылған инклюзивті білім берудің ресурстық орталығы туралы ақпарат жарияланды, орталақтың мақсаты жұмысшы мамандықтарын оқытудың жаңа технологиялары мен әдістерін енгізу болып табылады. Ата-аналар Ақмола облысы білім беру басқармасының «Көкшетау қаласындағы ақыл-ойы артта қалған және интеллектуалды дамуы бұзылған балаларға арналған №1 облыстық арнайы түзету мектеп-интернаты» КММ-мен ресурс орталығының ынтымақтастығы туралы білді. «Психологиялық-медициналық-педагогикалық консультация» мемлекеттік мекемесі мамандарымен колледж өзара әрекеттесу мүмкіндіктері бөлек атап өтілді.

Әрі қарай, ата-аналарға ҚША (қозғалысы шектеулі адамдар) үшін кедергісіз физикалық қол жетімділік туралы, колледжде арнайы білім беру қажеттіліктері бар студенттердің жағдайын жасау және өмір сапасын жақсарту үшін студенттер өздерін жайлы, қауіпсіз және жайлы сезінуі үшін не істегені туралы ақпарат берілді.

Сонымен, колледждегі ЕБҚҚ студенттерін жан-жақты психологиялық-педагогикалық және әлеуметтік қолдаудың нәтижесі мен мақсаты кәсіптер мен мамандықтарға оқыту арқылы қоғамға оңтайлы даму, интеграциялану жағдайларын қамтамасыз ету болып табылады. «Красный Яр ауылы, агротехникалық колледжі» МКҚК-ның барлық командасы осы бағыттағы жұмысты жалғастыруда.

ЕББҚ баланы тәрбиелеп отырған ата-аналарға арналған ұсыныстар

1. Ешқашан балаға оның басқалар сияқты емес екенін білдіртіп  аямаңыз.
2.  Балаңызға сүйіспеншілік пен көңіл бөліңіз, бірақ оларға қажет отбасы мүшелері бар екенін ұмытпаңыз.
3. Отбасыңыздағы ешкім жеке өмірінен бас тартып, өзін "құрбан" сезінбеуі үшін өміріңізді ұйымдастырыңыз.
4. Баланы міндеттер мен проблемалардан қорғамаңыз. Онымен барлық мәселелерді шешіңіз.
5. Балаңызға іс-әрекетте және шешім қабылдауда мүмкіндік беріңіз.
6. Өзініздің сырт келбеті мен мінез-құлқыңызды қадағалаңыз. Бала сізді мақтан тұтуы керек.
7.  Егер сіз бұл талапты шамадан тыс деп санасаңыз, балаңызға ештеңеден бас тартудан қорықпаңыз.
8. Балаңызбен жиі сөйлесіңіз. Есіңізде болсын, теледидар да, компьютер де сізді алмастыра алмайды.
9. Баланы құрдастарымен қарым-қатынасын шектемеңіз.
10. Достарыңызбен кездесуден бас тартпаңыз. Оларды қонаққа шақырыңыз
11. Психологтар мен тәрбиешілердің кеңестерін жиі қолданыңыз.
12.  Арнайы әдебиеттерді ғана емес, көркем әдебиеттерді де оқыңыз.
13. Ерекше балалары бар отбасылармен қарым-қатынас жасаңыз. Өз тәжірибеңізді беріңіз және басқа біреудің тәжірибесін қабылдаңыз.
14. Ерекше балалы болғаныңыз үшін өзіңізді кінәламаңыз.
15. Есіңізде болсын, бала бір кездері есейіп, өзі өмір сүруге мәжбүр болады. Оны болашақ өмірге дайындаңыз, бұл туралы сөйлесіңіз.
16. Ол бірдеңемен айналысқан кезде қасында жай отырып,уақыт бөліңіз.
17. Барлық отбасымен мәдени орындарға, демалыс орындарына барыңыз.
18. Баладан: «Күндіз қандай жақсы жағдай болды?», «Сіз не ойлайсыз?», «Мен сізге қалай көмектесе аламын?», «Мұны қалай түзете аламыз?» деп сұраңыз.
19. Балаңызға жиі айтыңыз: «Мен сені жақсы көремін», «Сен маған ашулансаң да, мен өзіме ашулансам да сені сүйемін», «Сен менен  алыс болсаң да жақсы көремін», «Егер мен планетада кез келген басқа баланы таңдай алсам, мен сені әлі де таңдар едім ».

Баламен сөйлесу кезінде:

Сіздің балаңыздың өз үміті, арманы, құқығы мен қадір-қасиеті бар екенін әрдайым есте сақтаңыз.Баланың негізгі қажеттіліктері басқа балалардан еш айырмашылығы жоқ екенін ұмытпаңыз.

Баланың қажеттіліктерін отбасының бәрінен жоғары қоймауға тырысыңыз.

Бала сіздің өміріңізбен толығымен айналыспауы керек екенін ұмытпаңыз. Балаға отбасының сүйіспеншілігі және оларға  жауапты екеніңізді ұмытпауыңыз  қажет!

I облыстық инклюзивті білім беру фестивалі

2019 жылы 27 ақпанда Біржан Сал атындағы Көкшетау музыкалық колледжінде Ақмола облыстық инклюзивті білім берудің I облыстық фестивалі өтті, оған "Красный Яр ауылы, № 3 агротехникалық колледжі" КММ қатысты.

Фестивальдің мақсаты өңірде инклюзивті білім беруді енгізу және дамыту бойынша үздік тәжірибені анықтау және тарату болып табылады.

Инклюзивті білім беру саласындағы өзінің жұмыс тәжірибесінің сипаттамасы мен талдауын 4 номинация бойынша білім беру ұйымдары ұсынды, олар: аудандық (қалалық) білім бөлімдері, облыстың балабақшалары (тірек), жалпы білім беретін мектептер (тірек), облыстың ТжКБ ұйымдары.

Қатысушылар ерекше білім беру қажеттілігі бар балалармен өз жұмысы туралы портфолио және мультимедиялық презентациялар дайындады. Көрсетілімдер жарқын, әсем және мазмұнды болды. Номинациялар арасында қатысушылар назарына өскелең ұрпақ өкілдерінің орындауында музыкалық нөмірлер ұсынылды. Әсіресе, балалар үйінен келген тәрбиеленушілердің Отан туралы өлеңдері мен музыкалық нөмірлері қызықты болды.

Қорытынды шығарылғаннан кейін марапаттау рәсімі өтті, онда біздің колледжіміз қатысушы сертификатын және инклюзивті білім беру бойынша әдістемелік әдебиеттер жинағын алды.

Ақмола облысының инклюзивті білім беру жөніндегі үйлестіру кеңесінің төрағасы Ибраев Марат Өмірбайұлы фестиваль қонақтарын салтанатты түрде құттықтап, қиын еңбекте табыс тіледі.